Yeni Zelanda, Wellington’ın önemli kahve markalarından People’s Coffee, 21 yıllın ardından el değiştirdi. Markanın kurucusu olan Matt Lamason, çetin ekonomik şartlara göğüs gerdiği son bir buçuk yılı “yıpratıcı” olarak tanımlayarak satışa çıkardığını açıklamıştı.
Lamason, People’s Coffee markasını Wellington merkezli Karamu Coffee’ye satış işleminin başarıyla gerçekleştirildiğini açıkladı. Lamason tarafından yapılan açıklamada şehirde faaliyet gösteren üç farklı şirketin de son altı ay içinde satılmasına vurgu yaparak ekonomik zorlukların kahve ve kahvehane kültürü açısından yıpratıcı olduğunu belirtti. Lamason ayrıca süpermarketlere ürün satışı ve şehirdeki kafeler gibi dışarıdan başarılı görünen iş modeline rağmen, 2024 yılında rekor seviyede zarar edildiği belirterek “Erozyona uğrayan kar marjlarının farkındaydık. Son 18 ay benim için gerçekten çok zorlu bir dönemdi” diye konuştu.
KÜRESEL FİYAT DALGASI YEREL İŞLETMELERİ VURUYOR
Sektördeki zorlukların arka planında, küresel kahve fiyatlarındaki keskin artış yatıyor. Dünya Bankası Emtia Endeksi verilerine göre dünya genelinde yaşanan arz sıkıntısından sebep arabica türü kahve çekirdeği fiyatlarının 2025’in Şubat ayında, kg başına, 9.05 dolar gibi tarihi bir seviyeye ulaşmıştı.
Yeni Zelanda’ya kahve ithalatının maliyeti ise 2020’nin ortalarından bu yana %84 artmış durumda. Ekonomistler küresel fiyat artışlarının Yeni Zelanda pazarına önümüzdeki aylarda daha da sert bir şekilde yansıyacağını ve bu suretle de tedarik zincirinin her halkasında hiç olmadığı kadar daralma kaydedileceği uyarısında bulunuyorlar.
2025’in ilk aylarından itibaren giderek artan ekonomik baskı, bağımsız kahve üreticilerinin ayakta kalmasını giderek zorlaştırıyor. Geçmişte Flight Coffee, Allpress Espresso ve Coffee Supreme gibi tanınmış yerel markaların çoğunluk hisseleri uluslararası şirketlere satılmıştı. Yeni Zelanda Bağımsız Kahve Üreticileri Birliği’nin kurucusu Jason Hall, internet üzerinden yaptığı yazılı açıklamada “Üreticiler artan maliyetlerin tamamını tüketicilere yansıtmakta zorlanıyor. Offshore parasıyla finanse edilmeyen bağımsız işletmeler için işleri sürdürmek çok daha zor hâle geldi” diyerek sektördeki darboğaza dikkat çekti.
Kahve piyasasında kriz derinleşiyor: Son 50 yılın en yüksek seviyesine ulaştı
“BAĞIMSIZLIĞI VE YERELLİĞİ SÜRDÜRECEĞİZ”
People’s Coffee markasını satın alan Karamu Coffee’nin sahibi Mike Pullin tarafından yapılan açıklamada ise iyimser bir tablo çizildi. Pullin yaptığı açıklamada “Sektör olarak kötü haberlere veya olumsuzluğa odaklanmak zorunda değiliz. Yapmakta olduğumuz işe devam edeceğiz. İnsanlar kahveyi seviyor, biz de kahve üretmeyi ve yapmayı seviyoruz” ifadelerini kullandı.
Pullin, adil ticaret kapsamında bugüne dek kullanılan kahve çekirdeklerinden vazgeçmeyeceklerini, fakat bunun farklı seçenekleri görmezden gelme anlamı taşımadığının altını çizdi. Sektörün tek tipleşmesinden rahatsız olduğunu belirten Pullin, “Bağımsızlığımızla ve Yeni Zelandalı oluşumuzla iftihar ediyoruz. Biz buranın insanlarını istihdam ediyoruz; paramız burada, uzaklarda değil. Demem o ki Yeni Zelandalıların parası yine Yeni Zelandalılarda kalıyor” diye konuştu.
